ശ്മശാന തൊഴിലാളികളും മനുഷ്യർ ആണ്.

കോവിഡ് മരണസംഖ്യ ഇന്ത്യയിൽ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ, അമിതമായി ജോലി ചെയ്യുന്ന ശ്മശാന,  സെമിത്തേരി, കബ്രിസ്താ൯ തൊഴിലാളികൾക്ക് വൈറസ് ബാധിക്കാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്. ഇന്ത്യയിൽ കോവിഡ് വാക്സിൻ കൊടുക്കാ൯ തുടങ്ങിയപ്പോൾ ആരോഗ്യ പ്രവ൪ത്തക൪ക്ക് വാക്സിൻ കൊടുക്കാ൯ മു൯ഗണന കൊടുക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു, എന്നാൽ ഇന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യത്താകമാനം മരണനിരക്ക് വളരെയധികം ഉയർന്നിരിക്കുന്ന അവസ്ഥയിൽ ശ്മശാന, സെമിത്തേരി ജീവനക്കാർക്ക് എത്രയും പെട്ടെന്ന് തന്നെ വാക്സിൻ കൊടുക്കുവാനുള്ള തീരുമാനം എല്ലാ ഭരണാധികാരികളുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും ഉണ്ടാകേണ്ടത് ആണ്.

ദില്ലിയിലെ ശ്മശാനങ്ങളും, ജീവനക്കാരും:-

കോവിഡ് -19 മൂലമുണ്ടായ മരണങ്ങളുടെ എണ്ണം ഏപ്രിൽ വർദ്ധിക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ മുതൽ ദില്ലിയിലെ നിരവധി ശ്മശാനങ്ങളിലെ തൊഴിലാളികൾ രാവും പകലും ജോലി ചെയ്യുന്നു.  എല്ലാ ശ്മശാനങ്ങളിലും ശവങ്ങളുടെ നീണ്ട നിര തന്നെ കാണാം, ശവശരീരങ്ങൾ ശ്മശാനങ്ങൾക്ക് ഉൾകൊള്ളാവുന്ന പരിമിതികൾക്കും അപ്പുറമായപ്പോൾ, ശ്മശാനങ്ങൾക്ക് അടുത്തുള്ള പാർക്കുകൾ പോലും ശ്മശാനങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുകയും,  ഇങ്ങെയറ്റം ദില്ലിയിലെ ദ്വാരകയിലുള്ള മൂന്നേക്കർ വരുന്ന നായ്ക്കളുടെ  ശ്മശാനം പോലും ഏപ്രിൽ 29 മുതൽ മനുഷ്യ ശരീരങ്ങളുടെ ശ്മശാനമായി മാറുകയും ചെയ്തു.  ഈ അവസരത്തിൽ ഒരു ദിവസം 18 മണിക്കൂറിനു മുകളിൽ ശ്മശാനങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന ജോലിക്കാരെയും മനുഷ്യൻ ആയി കാണാ൯ ഭരണകൂടങ്ങൾ തയ്യാറാകണം.

രാവിലെ അഞ്ചു മണി മുതൽ രാത്രി 12-30 വരെ വിശ്രമം ഇല്ലാതെ ജോലി ചെയ്യുന്ന ഇവർ ഭക്ഷണം പോലും കഴിക്കുന്നത്  രാത്രി 12-30  യ്ക്ക് ശേഷമാണ്.  പല ശ്മശാനങ്ങളിലും തൊഴിലാളികൾ ആഹാരം അതിനകത്ത് തന്നേ ഉണ്ടാക്കി കഴിക്കുകയാണ് പതിവ്, കാരണം ശ്മശാന തൊഴിലാളികൾ താഴ്ന്ന ജാതിയിൽ പെട്ടവരായത് കൊണ്ട് അവർക്ക് കടകളിൽ നിന്നും ഭക്ഷണം കിട്ടില്ല.  ഇപ്പോൾ ശ്മശാനങ്ങളിലെ തിരക്കു കാരണം ആഹാരം പാകം ചെയ്യുന്ന ആൾ കൂടി  ശവം ദഹിപ്പിക്കുന്ന സഹായികളായി മാറിയിരിക്കുകയാണ്. അതിനാൽ പകൽ സമയങ്ങളിൽ ആഹാരവും ഇല്ലാതെയായി.

കൂടാതെ
സീമാപുരിയിൽ ശവസംസ്‌കാരം നടത്തുന്ന  ആളുകളായ ഭഗത് സിംഗ് സൈഗാൾ, ജിതേന്ദർ സിംഗ് ഷന്തി, എന്നിവരുമായി മാധ്യമപ്രവർത്തകർ സംസാരിച്ചതിൽ നിന്നും:- ശവസംസ്കാരത്തിന് ആവശ്യമായ വസ്തുക്കളും, ഉപകരണങ്ങളും, ആവശ്യാനുസരണം ഇല്ലാത്തതിനാൽ അവർ വളരെയധികം പ്രശ്‌നങ്ങൾ നേരിടുന്നുണ്ടെന്നും, വീടുകളിൽ നിന്ന് മൃതദേഹങ്ങൾ എടുത്ത് ശ്മശാനങ്ങളിൽ എത്തിക്കാൻ ആവശ്യമായ മാസ്കുകൾ, സാനിറ്റൈസർ, പിപിഇ കിറ്റുകൾ, ബോഡി ബാഗുകൾ എന്നിവയും  ഇവർ സ്വന്തമായി വാങ്ങെണ്ടതായി വരുന്നു, അപ്പോൾ സ്വാഭാവികമായും വിലകൂടിയ സുരക്ഷിതത്വമുള്ള കിറ്റുകൾ വാങ്ങാ൯ അവർക്കു സാധിക്കുന്നില്ലാ അവരുടെ ദാരിദ്ര്യം മൂലം.

കിഴക്കൻ ദില്ലിയിലെ ഗാസിപൂരിലെ ഒരു ശ്മശാനത്തിൽ 19 കാരനായ ശ്മശാന തൊഴിലാളിയുമായി മാധ്യമ പ്രവർത്തകർ സംസാരിച്ചു, അദ്ദേഹം പറയുന്നത്:-  ഇന്ന് തന്റെ ഏഴാമത്തെ ചിതയാണ് നിർമ്മിക്കുന്നത് - ഇത് ഉച്ചഭക്ഷണ സമയമാണ്, പക്ഷേ അതിന് കഴിയുകയും ഇല്ലാ, കാരണം മൃതദേഹങ്ങൾ നിരനിരയായി ഉണ്ട്, കോവിഡ് ഇരകളുടെ മൃതദേഹങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുന്നതിനും, ദഹിപ്പിക്കുന്നതിനും ഉള്ള വിഭാഗത്തിലാണ് അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അയാൾ മുഖംമൂടി(മാസ്ക്) മാത്രം ധരിച്ചിക്കുന്നു; ഒരു പി‌പി‌ഇ കിറ്റ് വളരെ ദൂരെയായി കിടക്കുന്നു. അഗ്നിജ്വാലകൾ വളരെ ചൂടുള്ളതായതിനാൽ ഒരു പ്ലാസ്റ്റിക് പിപിഇ സ്യൂട്ട് ധരിക്കുന്നതിന് സുരക്ഷിതമായും അയാൾക്ക് സാധിക്കില്ലെന്ന്.  "എല്ലാ ദിവസവും, രാത്രി 12:30 വരെ വിശ്രമിക്കാൻ സമയമില്ല. അപ്പോൾ മാത്രമേ ഞങ്ങൾ ഭക്ഷണം കഴിക്കുകയും ഉറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നുള്ളൂ. ഞങ്ങൾ രാവിലെ 5 മണിക്ക് ഉറക്കമുണർന്ന് കുടുംബങ്ങൾക്ക് നൽകുന്നതിന് തലേദിവസം കത്തിച്ച ചിതയിൽ നിന്ന് ചാരം വൃത്തിയാക്കാനും ശേഖരിക്കാനും തുടങ്ങുന്നു, രാവിലെ 10 മണിക്ക് ഞങ്ങൾ വീണ്ടും ശവസംസ്കാരം ആരംഭിക്കും, ”പേര് വെളിപ്പെടുത്തരുതെന്ന്  ഉണ്ട് എന്ന് പറഞ്ഞു പേര് ചോദിച്ചപ്പോൾ, ഈ ജോലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ജാതി-ബന്ധമുള്ള സാമൂഹിക കളങ്കമാണതെന്ന് ആണ് അദ്ദേഹം പറയുന്നത്. ഉത്തർപ്രദേശിലെ അയോദ്ധ്യയിലെ വീട്ടിൽ നിന്ന് വളരെ അകലെ, ദിവസത്തിൽ 15 മണിക്കൂറിലധികം ജോലിചെയ്യുകയും ശ്മശാന മൈതാനത്ത് ഉറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു ഈ പാവം.
കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ കോവിഡ് തരംഗത്തിൽ ഗാസിപൂർ ശ്മശാനത്തിലെ 15 തൊഴിലാളികളിൽ അഞ്ച് പേർ ഓടി രക്ഷപ്പെട്ടു. എന്തുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം പോകാത്തതെന്ന ചോദ്യത്തിന് ആ 19 വയസുകാരൻ പറഞ്ഞു, എനിക്കും ഭയമായിരുന്നു.  എനിക്ക് പെട്ടെന്ന് പോകാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ഇവിടെ ഉത്തരവാദിത്വങ്ങളുണ്ട്. ഞാൻ പോയാൽ മൃതദേഹങ്ങളുമായി ഇവിടെയെത്തുന്ന ആളുകൾ  ബുദ്ധിമുട്ടിലാകില്ലേ. കഴിഞ്ഞ രണ്ട് മാസത്തിനുള്ളിൽ മൂന്നുതവണ മാത്രമാണ് അദ്ദേഹം ശ്മശാനം വിട്ടത്. ദേശീയ തലസ്ഥാനത്തെ കോവിഡ് മരണങ്ങൾ റെക്കോർഡ് ഉയരത്തിലെത്തുന്നതിനാൽ 24 മണിക്കൂറും അദ്ദേഹം അവിടെ ഉണ്ടായിരിക്കണം. അയൽ സംസ്ഥാനമായ ഉത്തർപ്രദേശിൽ നിന്നും മൃതദേഹങ്ങൾ ഇവിടെയെത്തുന്നു.  ഇത് ഞങ്ങളുടെ ജോലിയാണ്, കടമയാണ് "  ദിവസം മുഴുവനും വൈകാരികതയിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടുന്നത് എങ്ങനെയെന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നത്.  തൊഴിലാളികൾക്ക് പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് നടത്താൻ സമയമില്ലെന്ന് ഖാസിപൂർ ശ്മശാനത്തിലെ പുരോഹിതൻ രാം കരൺ മിശ്ര പറഞ്ഞു. “സർക്കാർ ഇവിടെ വന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് നൽകിയാൽ മാത്രമേ ഞങ്ങൾക്ക് അത് എടുക്കാൻ കഴിയൂ. എല്ലാ ദിവസവും ധാരാളം മൃതദേഹങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഈ മൈതാനങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കുന്നത് ഞങ്ങൾക്ക് വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്,” മിശ്ര പറഞ്ഞു. തൊഴിലാളികൾക്ക് പ്രതിമാസം 10,000 മുതൽ 15,000 രൂപ വരെ ശമ്പളം ആണ് രേഖകളിൽ, അതു പോലും സ്ഥിരമായി കിട്ടുന്നില്ലാ, തങ്ങൾ മതപരമായ കടമ നിർവഹിക്കുകയാണെന്ന് കരുതി ചെയ്യുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.  പാൻഡെമിക്കിന്റെ സമയത്തും രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ശ്മശാന തൊഴിലാളികൾക്ക് കുറഞ്ഞ വേതനം, അമിത ജോലി, അൺവാക്ക്സിനേറ്റ്, ഇൻഷുറൻസ് ഇല്ലാത്തവർ. പിന്നെ കടുത്ത ജാതി വിവേചനം അനുഭവിക്കുന്നവർ മിക്കവരും,
അവസാനം കൊറോണ വൈറസിന് വിധേയമാകുന്നു.  ആരുണ്ട് ഇവർക്ക്
വേണ്ടി സംസാരിക്കാ൯?

ദില്ലി-എൻ‌ സി‌ ആർ മേഖലയിലെ ഗാസിപൂർ ശ്മശാനത്തിൽ  അന്ത്യകർമങ്ങൾ നടത്തുന്ന 30 കാരനായ പൂജാരി രാം കരൺ മിശ്ര സമ്മതിക്കുന്നു, “ധാരാളം തൊഴിലാളികൾക്ക് കയ്യുറകളില്ല, അവർക്ക് സാനിറ്റൈസർ ഇല്ല . ഞങ്ങളിൽ ആർക്കും ഇതുവരെ വാക്സിൻ ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ” അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു, “ഞങ്ങൾക്ക് ഭയമാണ്, ഞങ്ങൾക്ക് കുടുംബങ്ങളുമുണ്ട്. ശ്മശാന തൊഴിലാളികൾക്ക്  പ്രതിഷേധിക്കാൻ  ഇപ്പോൾ സമയമില്ല.  നേരത്തെ, ഒരു ദിവസം ഇവിടെ 10-15 മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്‌ക്കരിക്കും. എന്നാൽ ഈ വർഷം ഏപ്രിലിൽ 100-150 മൃതദേഹങ്ങൾ ദിവസവും ഇവിടെ കൊണ്ടുവരുന്നു. സാധാരണയായി ഞങ്ങൾ രാവിലെ 8 മുതൽ വൈകുന്നേരം 6 വരെ പ്രവർത്തിക്കും. ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ രാവിലെ 4 മുതൽ രാത്രി 10 മുതൽ 12 വരെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു - ഒരു ദിവസം 18 മണിക്കൂർ. ഈ വർദ്ധിച്ച ജോലിഭാരം സമയത്തു പോലും പഴയ 15-ഓളം ആളുകൾ തന്നെയാണ് ജോലി ചെയ്യുന്നത്. ”

ഗാസിപൂർ ശ്മശാനത്തിലെ 45 കാരനായ സുനിൽ ശർമ, ഡെക്കിലെ എല്ലാ കൈകളും ആവശ്യമായി വരുന്നതിനെ കുറിച്ച് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. “ഭക്ഷണവും ഒരു പ്രശ്‌നമായിത്തീർന്നു - പകൽ ഞങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി പാചകം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിക്ക് പോലും മൃതദേഹങ്ങളുടെ ശവസംസ്കാരത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടിവന്നു, കാരണം ഞങ്ങൾ എണ്ണത്തിൽ വളരെ കുറവാണ്.” അവർ ക്ഷീണവും വിശപ്പും അമിത ജോലിയും സുരക്ഷിതത്വവുമില്ലാത്തവരാണ്," എന്നിട്ടും ഈ ശ്മശാനത്തിന്റെയും സെമിത്തേരി തൊഴിലാളികളുടെയും ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ വലിയ തോതിൽ രാജ്യത്ത് എവിടെയും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാതെ പോയി.

ഇപ്പോൾ, രാജ്യ തലസ്ഥാനത്തെ ഒരു കൂട്ടം ചെറുപ്പക്കാർ അത് മാറ്റുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ദില്ലിയിലെ മാനേജ്മെന്റ് കൺസൾട്ടന്റും 29 കാരിയുമായ നന്ദിനി ഘോഷ്, അവളുടെ സുഹൃത്ത് ശ്രെയ് ഗുപ്ത എന്നിവർ ചേർന്ന്" ദി ഗുഡ് ഫുഡ് പ്രോജക്റ്റ്" സ്ഥാപിച്ചു. സംസ്കാരം നടക്കുന്ന ശ്മശാനത്തിനും സെമിത്തേരി തൊഴിലാളികൾക്കും ഭക്ഷണവും മറ്റ് അവശ്യവസ്തുക്കളും നൽകുന്നു.

എന്താണ് ഈ പ്രോജക്റ്റ് ആരംഭിക്കാൻ അവരെ പ്രേരിപ്പിച്ചത്? എന്ന മാധ്യമ പ്രവ൪ത്തരുടെ ചോദ്യത്തിന്  നന്ദിനി മറുപടി പറയുന്നു, “ശ്മശാന തൊഴിലാളികൾ ഭക്ഷണം ഇല്ലാത്തതും മോശം അവസ്ഥയിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നതും റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഒറ്റയ്ക്ക് താമസിക്കുന്ന ആളുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ, അല്ലെങ്കിൽ കോവിഡ് പോസിറ്റീവ് തുടങ്ങിയവർക്കായി ധാരാളം കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യുന്ന നിരവധി ഓർഗനൈസേഷനുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും - ശ്മശാനത്തിനും കബ്രിസ്താൻ തൊഴിലാളികൾക്കുമായി ഒരു കാര്യങ്ങളും ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. ” ഗ്രാമീണ വൈദ്യുതീകരണത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 29 കാരനായ സംരംഭകനും ദി ഗുഡ് ഫുഡ് പ്രോജക്റ്റിന്റെ സഹസ്ഥാപകനുമായ ശ്രെ, അവർ നൽകുന്ന സഹായം പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നു, “ഞങ്ങൾ തൊഴിലാളികൾക്ക് ഭക്ഷണം, പിപിഇ കിറ്റുകൾ, മാസ്കുകൾ, ഒആർ‌എസ് പാനിയങ്ങൾ, ജ്യൂസുകൾ എന്നിവ നൽകുന്നു. ഞങ്ങൾ സാനിറ്റൈസറുകളും അണുനാശിനി മെഷീനുകളും നൽകാൻ പോകുന്നു. ” 

ഇത് എങ്ങനെ ആരംഭിച്ചു, ഒപ്പം എല്ലാ പ്രതീക്ഷകളെയും കവിയുന്ന ഒരു ധനസമാഹരണവും ?

“ഞാൻ ഞായറാഴ്ച (മെയ് 2) എന്റെ സുഹൃത്ത് ശ്രേയോട് സംസാരിച്ചു,“ ഇത് ചെയ്യാൻ നിങ്ങൾ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ? ” എന്നിട്ട് ഞാൻ എന്റെ വീടിനടുത്തുള്ള രണ്ട് ധാബകളെ വിളിച്ച് അവരോട് ചോദിച്ചു, “നിങ്ങൾക്ക് 50 പാക്കറ്റ് ദാൽ-ചാവൽ അല്ലെങ്കിൽ റൊട്ടി-സബ്ജി ഉണ്ടാക്കാമോ? ഒരു മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ എനിക്ക് അത് ആവശ്യമാണ്. ” -പറഞ്ഞ സമയത്ത് ഭക്ഷണം കിട്ടി.

നന്ദിനി ഘോഷ്, ശ്രേയ് , ഇരുവരും ദില്ലിയിലെ നിഗംബോഡ് ഘട്ടിലേക്ക് പുറപ്പെട്ടു. “ഞങ്ങൾക്ക് നാല് കിലോമീറ്റർ അകലെ നിന്ന് പുക മണക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു,” നന്ദിനി വിവരിക്കുന്നു. “ശ്മശാനത്തിൽ എത്തിയപ്പോൾ ഞങ്ങൾ അവിടുത്തെ  ഓഫീസിലെത്തി തൊഴിലാളികളുടെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിച്ചു. തൊഴിലാളികൾക്ക് എല്ലാ ദിവസവും ഭക്ഷണം നൽകാറുണ്ടെന്ന് അവർ പറഞ്ഞു. 'എന്നാൽ ചിതകളുടെ അടുത്ത് ചെന്ന് തൊഴിലാളികളോട് സ്വയം ചോദിക്കുമ്പോൾ, അങ്ങനെയല്ലെന്ന് ഞങ്ങൾ കണ്ടെത്തി. “നിങ്ങൾ മാധ്യമപ്രവർത്തകരാണെന്ന് അവർ കരുതിയിരിക്കണം,” തൊഴിലാളികൾ പറഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ അവിടെ കൊണ്ടുവന്ന ഭക്ഷണം അവിടത്തെ തൊഴിലാളികൾക്ക് വിതരണം ചെയ്തു. ” വീട്ടിൽ തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ, ഇവ൪ക്ക് വലിയതായി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ടെന്ന്  തോന്നി. അവർ ഒരു ചെറിയ ക്രൗഡ് ഫണ്ടിംഗ് അപ്പീൽ തുടങ്ങി - ശ്മശാനത്തെയും കബ്രിസ്താൻ തൊഴിലാളികളെയും സഹായിക്കാൻ 50,000 രൂപ സ്വരൂപിക്കാൻ. ക്രൗഡ് ഫണ്ടിംഗ് പേജ് ഉയർന്നപ്പോൾ മുതൽ, സംഭാവനകൾ വന്നുതുടങ്ങി. അവരെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി, വെറും 48 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ, 15 ലക്ഷത്തിലധികം രൂപ സമാഹരിക്കാൻ അവർക്ക് കഴിഞ്ഞു. നന്ദിനി അമ്പരന്നു, “വരുമാനത്തിന്റെ 100% ഞങ്ങളുടെ ക്രൗഡ് ഫണ്ടിംഗ് സംരംഭത്തിലേക്ക് അയയ്ക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ പലരും അവരുടെ കലാസൃഷ്ടികളും ഉൽപ്പന്നങ്ങളും വിറ്റു, കലാകാരന്മാരും ബേക്കറുകളുമുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ പ്രവാസികളിൽ നിന്ന് ദുബായ്, ബോസ്റ്റൺ, ടൊറന്റോ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവർ സംഭാവന നൽകി. ഗുഡ് ഫുഡ് പ്രോജക്റ്റ് പിറന്നു, നന്ദിനിയും ഷ്രേയും അവർ ജോലി ചെയ്യുന്ന തോത് വർദ്ധിപ്പിച്ചു. നന്ദിനി പറയുന്നു, “ഞങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ 15 ഓളം ഓൺ-ഗ്രൗണ്ട് വോളന്റിയർമാരുണ്ട്, ഞങ്ങൾ രണ്ടോ മൂന്നോ ഗ്രൂപ്പുകളായി വിഭജിച്ച് ദില്ലിയിലും പരിസരത്തുമുള്ള വിവിധ ശ്മശാനങ്ങൾ സന്ദർശിക്കുന്നു. ബാക്ക് എൻഡ് സ്റ്റഫുകളിലും ലോജിസ്റ്റിക്സിലും വിദൂരമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന മറ്റ് സന്നദ്ധപ്രവർത്തകരും ഉണ്ട്. ” നന്ദിനി ഘോഷ്, ശ്രേ ഗുപ്ത എന്നിവർക്ക്.

പക്ഷേ ഇത് എത്ര നാൾ?  ദില്ലിയിലേയും, ദില്ലി എ൯.സീ.ആറിലേയും ശ്മശാനങ്ങൾ, ദില്ലിയുടെയോ, യൂ. പി യുടെയോ, കേന്ദ്രത്തിന്റെയോ പരിധിക്കുള്ളിൽ എന്ന് മൽസരിച്ച് നിൽക്കാതെ അവർ ക്ക് വേണ്ട സഹായങ്ങളും ശംമ്പളവും എത്രയും പെട്ടെന്ന് ചെയ്തു കൊടുക്കും ഭരണാകികാരികൾ എന്ന് സമാശ്വസിക്കാം.

ഈ അവസരത്തിൽ എല്ലാ ഭരണകൂടങ്ങളും, ആരാലും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാതെ ആരും സംരക്ഷിക്കാനില്ലാത്ത, സംരക്ഷണ യൂണിയനുകൾ ഇല്ലാത്ത, ഈ വിഭാഗത്തിന്റെ പ്രശ്നങ്ങൾ ഈ കോവിഡ് മരണങ്ങൾ ഉയരുന്ന ഘട്ടത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

Source:-
Times of India,
NDTV news
&
The Hindu